Έφυγε o «καλός άνθρωπος»

Πέθανε σήμερα, σε ηλικία 84 ετών, ο “καλός άνθρωπος” του ελληνικού κινηματογράφου Θανάσης Βέγγος, ο οποίος το τελευταίο διάστημα νοσηλευόταν στο νοσοκομείο “Ερυθρός Σταυρός”.

Έφυγε από τη ζωή διακριτικά, έτσι όπως έζησε, παρά την φήμη του και το γεγονός ότι δημοσιογράφοι και κάμερες τον πολιορκούσαν στενά τα τελευταία χρόνια. Με τη σύζυγό του Ασημίνα, απέκτησαν δύο γιούς.

Αθόρυβος, σχεδόν ανθρωποφοβικός, ο Θανάσης Βέγγος ανήκει στους τελευταίους της γενιάς που χάρισε στη μεταπολεμική Ελλάδα άφθονο γέλιο.

Απέφευγε τις συνεντεύξεις και στις λιγοστές δημόσιες εμφανίσεις του οι δημοσιογράφοι κρέμονταν από τα χείλη του κυριολεκτικά.

Καλός οικογενειάρχης, καλός επαγγελματίας, καλός συνάδελφος αφοσιώθηκε με λατρεία στον κινηματογράφο αγνοώντας σχεδόν την μικρή οθόνη, την οποία τίμησε με την παρουσία του ελάχιστες φορές.

Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος και ο Παντελής Βούλγαρης συνεργάστηκαν μαζί του, καθώς στο πρόσωπο του βρήκαν τον αρχετυπικό άνθρωπο του λαού που σε μεγάλη ηλικία πια και έχοντας ταλαιπωρηθεί στον νεανικό του βίο γίνεται σοφός.

Ο Θανάσης Βέγγος δεν σπούδασε ηθοποιός. Υπήρξε αυτοδίδακτος. Στα ταραγμένα χρόνια του εμφύλιου υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στην Μακρόνησο. Όταν απολύθηκε έκανε διάφορες δουλειές για τα προς τα ζην.

Από τις γνωριμίες του στο Μακρονήσι, εκείνη με τον Νίκο Κούνδουρο είναι που του χαρίζει τον πρώτο του κινηματογραφικό ρόλο στη “Μαγική Πόλη”.

Αφού πήρε την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, μαθαίνοντας τον κινηματογράφο ως παιδί για όλες τις δουλειές στα συνεργεία, συμμετέχει σε ταινίες-σταθμούς για το ελληνικό σινεμά: “Δράκος”, “Ποτέ την Κυριακή”, “Κορίτσι με τα μαύρα”, “Διακοπές στην Αίγινα”, “Ηλίας του 16ου” “Μανταλένα”.

Λίγα χρόνια αργότερα ο “Πράκτωρ Θου βου” μετατρέπει τον Βέγγο σε λαϊκό ήρωα μέσα από πολλές ταινίες με μεγάλη εισπρακτική επιτυχία, την εποχή που ο κινηματογράφος αποτελούσε την μόνη φθηνή ψυχαγωγία για τον ευρύ κοινό.

Ο Θανάσης Βέγγος γεννήθηκε στον Πειραιά, στο Νέο Φάληρο, στις 29 Μαϊου του 1927 από τον Βασίλη και την Ευδοκία Βέγγου, των οποίων ήταν και το μοναδικό παιδί. Ο πατέρας του ήταν δημόσιος υπάλληλος, εργαζόταν στην Εταιρεία Ηλεκτρισμού και ήταν ήρωας της αντίστασης. Μετά τον πόλεμο εκδιώχθηκε από τη δουλειά του, εξαιτίας των πολιτικών του φρονημάτων.

Η απόλυση του πατέρα προκάλεσε σοβαρό οικονομικό πρόβλημα στην οικογένεια του Θανάση. Για πολλά χρόνια, ο μικρός Θανάσης ασχολείται με επεξεργασίες δερμάτων, και παράλληλα κάνει διάφορα μικροθελήματα στη γειτονιά του.

Ο πρώτος του μεγάλος ρόλος -μετά τις ιστορικές ταινίες που προαναφέρθηκαν- είναι στην ταινία “Οι δοσατζήδες” του 1960, με το Νίκο Σταυρίδη.

Το 1959 πήρε άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ηθοποιού ως εξαιρετικό ταλέντο με εξετάσεις σε ειδική επιτροπή, χωρίς να έχει αποφοιτήσει από δραματική σχολή. Η πρώτη του θεατρική παράσταση ήταν στην επιθεώρηση “Ομόνοια πλάτς πλούτς” δίπλα στους Νίκο Ρίζο και Γιάννη Γκιωνάκη, επίσης το 1959.

Τα επόμενα χρόνια, συνεργαζόμενος κυρίως με τον σκηνοθέτη Πάνο Γλυκοφρύδη, αναπτύσσει τον τύπο του νευρικού, αεικίνητου ανθρώπου, που τον καθιέρωσε, και αρχίζει να γίνεται δημοφιλής. Με ταινίες όπως “Ψηλά τα χέρια”, “Χίτλερ”, “Μην είδατε τον Παναή”, “Ζήτω η τρέλα”, “Πολυτεχνίτης και ερημοσπίτης” έγινε ιδιαίτερα αγαπητός στο Ελληνικό κοινό.

Η στενή σχέση του με τον σκηνοθέτη Ντίνο Κατσουρίδη τον οδηγεί στον θρίαμβο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, το 1971 με την ταινία “Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση;”. Κοινό και κριτική τον αποθεώνουν και αποσπά το βραβείο Α΄ανδρικού ρόλου.

Έναν χρόνο μετά, ο ρόλος του στην ταινία “Θανάση, πάρε το όπλο σου!” του χαρίζει ένα ακόμη βραβείο Α΄ανδρικού ρόλου.

Τη δεκαετία του ’80 αποσύρεται από το σινεμά, κάνει λίγες βιντεοταινίες και εμφανίζεται στην τηλεοπτική σειρά “Τα Βεγγαλικά”. Το 1990, πρωταγωνιστεί στη σειρά “Αστυνόμος Θανάσης Παπαθανάσης” στον ΑΝΤ-1.

Ο Παντελής Βούλγαρης φέρνει ξανά τον ηθοποιό στη μεγάλη οθόνη με το “‘Ησυχες μέρες του Αυγούστου” και το “Όλα είναι δρόμος” σε σενάριο Γιώργου Σκαμπαρδώνη.

Το 1997 ερμηνεύει τον Δικαιόπολι στους “Αχαρνής” και το 2001 στην “Ειρήνη” του Αριστοφάνη, με εξαιρετικές κριτικές που κάνουν λόγο για τον αριστοφανικό Βέγγο.

Το 2002 πρωταγωνιστεί στην τηλεοπτική σειρά “Περί Ανέμων και Υδάτων”.

Την ίδια χρονιά, ο δήμος Κορυδαλλού τίμησε τον ηθοποιό δίνοντας το όνομά του στο, 1900 θέσεων, δημοτικό αμφιθέατρο। Τον Οκτώβριο του 2008 ο δήμος Πειραιά μετονόμασε την πλατεία Ευαγγελισμού στο Νέο Φάληρο, γενέτειρα του Θανάση, σε πλατεία Θανάση Βέγγου. Ήταν μέλος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών και του Σωματείου Παραγωγών.

factorx