Ανασχηματισμός, βήμα πρώτο: να διορίσει ο Τσίπρας τον… εαυτό του Πρωθυπουργό!

Toυ Γ. Λακόπουλου


Καθώς βρισκόμαστε λίγο πριν την διαμόρφωση νέου υπουργικού συμβουλίου το ερώτημα δεν είναι τι είδους  ανασχηματισμό  ετοιμάζει  ο Αλέξης Τσίπρας, αλλά αν περιλαμβάνει και τον… ίδιο. Δηλαδή αν σκοπεύει να διορίσει τον εαυτό του… Πρωθυπουργό. Ίσως αυτή είναι η σημαντικότερη εξέλιξη και ας την  εξηγήσουμε.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου  έλεγε ότι  “η πρωθυπουργία δεν είναι συλλογικός θεσμός”. Ο Πρωθυπουργός  είναι ο φορέας της λαϊκής εντολής και ασκεί τα καθήκοντά του χωρίς κανέναν περιορισμό σε ό,τι αφορά το σχηματισμό και τη διεύθυνση της κυβέρνησής του.
Στο κόμμα του μπορεί να ακολουθεί  όποιες διαδικασίες θέλει και να διαμορφώνει  ισορροπίες. Στις συμμαχίες του με άλλες πολιτικές δυνάμεις,  μπορεί να κάνει  συμφωνίες. Αλλά στην  κυβέρνηση   έχει την απόλυτη αρμοδιότητα  να διατάξει τις δυνάμεις του όπως κρίνει. Ακόμη και όταν λαμβάνει υπόψη του συσχετισμούς ασκεί δικαίωμά του.
Για να γίνει κάποιος υπουργός  δεν  προσκομίζει  “δικαιολογητικά”. Απαιτείται μια μόνη προϋπόθεση: η εμπιστοσύνη του Πρωθυπουργού. Την έχει; Μπαίνει την κυβέρνηση. Την έχασε; Έφυγε. Και τα σκυλιά δεμένα. Όποιος διαφωνεί μπορεί να πάει στη Βουλή να ρίξει την κυβέρνηση.
Για τις  εσωκομματικές συσπειρώσεις  που διεκδικούν  στις παραμονές των ανασχηματισμών ζωτικό χώρο  στη διακυβέρνηση υπάρχει μια φράση πάλι του Παπανδρέου: “ Να μαζέψουν τις ομάδες τους και να έλθουν”.
Μέχρι τώρα  ο Αλέξης Τσίπρας  δεν ήταν πρωθυπουργός αυτής της αντίληψης.  Συζητούσε  με τους υποψήφιους υπουργούς του.  Και είναι αμφίβολο αν  σήκωσε  ποτέ το τηλέφωνο να πει σε κάποιον που έκανε υπουργό: “ Αν ως τότε δεν λύσεις αυτό το  πρόβλημα, στείλε μου την παραίτηση του”.  Ο Παπανδρέου πάλι, όταν κάτι  στράβωνε ΄έλεγε  απλώς: “Πάρε τα μολυβιά σου και  φύγε τώρα”.

Η αντιμετώπιση των υπουργών με κομματικούς κώδικες,  έχει σαν αποτέλεσμα να εξελίσσεται διαρκώς ο ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα αξιωματούχων, που …έχουν εγκαταλείψει το κόμμα για να σταδιοδρομήσουν ως υπουργοί. Ο Τσίπρας  φέρνει  35% στις εκλογές και αυτοί έχουν  λιγότερα από 25.000 μέλη . Και  δεν φαίνεται να θέλουν περισσότερα.

Ο σημερινός Πρωθυπουργός είναι ανεκτικός. Στην κυβέρνησή του υπάρχουν πρόσωπα  που .. επέβαλλαν τον εαυτό τους λέγοντας δημοσίως στις παραμονές του  προηγούμενου ανασχηματισμού  ότι θέλουν να μείνουν, γιατί  έχουν …έργο να κάνουν και τέτοια. Ο Τσίπρας είχε πει στην πρώτη άνοδο του στη ΔΕΘ για κάποιον υπουργό: “ Αν τον δείτε πείτε του ότι δεν θα αποφασίσει αυτός που θα πάει”. Αλλά δεν το τήρησε σε  όλες τις περιπτώσεις.
Υπάρχει ένας ακόμη λόγος για την …”πρωθυπουργοποίηση” του Αλέξη Τσίπρα. Η νέα κυβέρνηση θα  βγάλει τη χώρα από το Μνημόνιο και θα διενεργήσει τις εκλογές.  Άρα πρέπει να μεγιστοποιεί και τις πιθανότητες επιτυχίας της χώρας και τις  προϋποθέσεις διεκδίκησης της επανεκλογής της.
Ένα στοιχείο που θα το κρίνει αυτό είναι  η διεύρυνσή της. Για  να την επιδιώξει ο Πρωθυπουργός πρέπει να έχει απόλυτη ελευθερία κινήσεων και… κενές θέσεις για την ενσωμάτωση  προσώπων πέρα από τον κομματικό του χώρο. Υπάρχουν πολιτικά στελέχη με θητεία στις κυβερνήσεις του  ΠΑΣΟΚ που δεν  ακολουθούν τη Γεννηματά. Έχουν πείρα, έξωθεν καλή μαρτυρία εντιμότητας και κεντροαριστερή κουλτούρα για να ενισχύσουν τον κυβερνητικό μηχανισμό. Γιατί να μην προσκληθούν;
Όσοι κρίνονται σήμερα επιτυχημένοι,  οι νέοι που δοκιμάσθηκαν  με τον ανασχηματισμό του 2016 και πήγαν καλά,  ορισμένοι βουλευτές με καλό βιογραφικό και όσοι προκύψουν από τη διεύρυνση,  μπορούν να διαμορφώνουν μια νέα κυβέρνηση  “με φτερά”, όπως θα έλεγε επίσης ο Ανδρέας Παπανδρέου.  Κυρίως όμως μια κυβέρνηση με νέα στρατηγική.
Η οπτική της σημερινή κυβέρνησης αρχίζει και τελειώνει στο κράτος.  Στα δημόσια οικονομικά.  Άλλοι το κουβαλούν από το από το ΚΚΕ- που είχε απλώς  αιτήματά διανομής- και άλλοι αυτό δίδασκαν στα πανεπιστήμια τους. Η πρόκληση για τον Τσίπρα  -για να έχει αντίκρισμα η έξοδος από το Μνημόνιο- είναι να στρέψει στην κυβέρνηση του στην παραγωγή. Στην απόκτηση πλούτου πριν τη διανομή του. Κυβερνάει μια  χώρα πού δεν παράγει.
Θα αφήσει το αποτύπωμά του αν σταματήσει την παραγωγική ερημοποίηση και βάλει μπροστά τη μηχανής παραγωγής  και παραγωγικότητας, με βάση τον ιδιωτικό τομέα. Αυτό χρειάζεται κυβέρνηση που χωρίς να χάνει τον αριστερό προσανατολισμό της θα κινητοποιεί τον ιδιωτικό τομέα.
 Μέσα από αυτή την κυβέρνηση ο Πρωθυπουργός θα μπορέσει να αλλάξει και τους  συνομιλητές του.  Να απευθύνεται στο λαό και όχι στους διπλανούς του και να δρα με  αποφάσεις  και πρωτοβουλίες όχι με διαβουλεύσεις.  Ο ηγέτης  δεν απευθύνεται σε παράγοντες και επιμέρους συστήματα  ή  συσχετισμούς.  Έχει ταξική σχέση με τους άλλους: αυτός από πάνω, αυτοί από κάτω. Και έχει “εργοδοτική”  αντίληψη: “προσλαμβάνει” και “απολύει”. Πρόσωπα, ιδέες, καταστάσεις, επιλογές.
Πολύ συχνά ο Τσίπρας έδειξε ότι δεν θέλει να είναι τέτοιος Πρωθυπουργός παρότι του αποδίδεται η ιδιότητα  του “σκληρού” παίκτη. Αλλά τι είδους σύστημα διακυβέρνησης είναι αυτό που έχει εγκατεστημένους το Μέγαρο Μαξίμου… τρεις υπουργούς;
Η αντιμετώπιση των υπουργών με κομματικούς κώδικες,  έχει σαν αποτέλεσμα να εξελίσσεται διαρκώς ο ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα αξιωματούχων, που …έχουν εγκαταλείψει το κόμμα για να σταδιοδρομήσουν ως υπουργοί. Ο Τσίπρας  φέρνει  35% στις εκλογές και αυτοί έχουν  λιγότερα από 25.000 μέλη . Και  δεν φαίνεται να θέλουν περισσότερα.
Ο Πρωθυπουργός θα ωφελήσει και την κυβέρνησή του και το κόμμα του και θα δώσει αποφασιστικό χαρακτήρα στην πολιτική του  για να ωφεληθεί η χώρα, αν σ’ αυτόν τον ανασχηματισμό στείλει κάποιους από τους υπουργούς του  για αγρανάπαυση,  για να αναδιοργανώσουν το κόμμα του και να το στηρίξουν κοινοβουλευτικά. “Η Βουλή δεν είναι ποινή”  είπε ο Α. Παπανδρέου το 1986 όταν έστειλε τον κορμό της κυβέρνησής του στο Εκτελεστικό Γραφείο του ΠΑΣΟΚ.