Τετάρτη 1 Μαρτίου 2017

Όταν η Ελλάδα κούρευε το χρέος της Γερμανίας

Όταν η Ελλάδα κούρευε το χρέος της Γερμανίας
Η ιστορία μπορεί να μην επαναλαμβάνεται συχνά - είτε ως φάρσα, είτε ως τραγωδία -, παραμένει όμως σταθερά παρούσα, ενίοτε και σε πείσμα των ίδιων των πρωταγωνιστών της.
Και η σημερινή ιστορία, της 27ης Φεβρουαρίου, πηγαίνει αναγκαστικά την Ανγκελα Μέρκελ και τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε 64 χρόνια πίσω και στην πιο μεγάλη, ίσως, διαγραφή χρέους στα παγκόσμια χρονικά - στο «κούρεμα» του χρέους της μεταπολεμικής Γερμανίας.
Ήταν 27 Φεβρουαρίου του 1953, όταν ξεκίνησε η διάσκεψη του Λονδίνου που διαπραγματεύτηκε και, έξι μήνες αργότερα, αποφάσισε τη διαγραφή του 60% του χρέους της Γερμανίας.
Στο τραπέζι της διάσκεψης  κάθισαν για πρώτη φορά όλες μαζί οι πιστώτριες χώρες της τότε Δυτικής Γερμανίας πλην εκείνων που ανήκαν στο ανατολικό μπλοκ. Η διάσκεψη συνεκλήθη με πρωτοβουλία των Ηνωμένων Πολιτειών, όταν το χρέος της Δυτικής Γερμανίας είχε φθάσει στα 32 δισεκατομμύρια μάρκα - ποσό στο οποίο δεν υπολογίζονταν οι πολεμικές επανορθώσεις και αποζημιώσεις.
Στην πράξη, το χρέος αυτό αναλογούσε μόλις στο 23% του ΑΕΠ της Γερμανίας, όμως ο στόχος ήταν η άμεση ανοικοδόμηση της κατεστραμένης χώρας κι ένα οικονομικό new deal που θα απέτρεπε την επανάληψη του δόγματος της «τιμωρητικής ειρήνης» του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.
Ανάμεσα στις χώρες – πιστωτές που μετείχαν στις διαβουλεύσεις του Λονδίνου ήταν οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Γαλλία, η Βρετανία, το Ιράν, η Ιταλία, η Ισπανία, η Γιουγκοσλαβία, η Νότιος Αφρική, η Ελβετία και η Ελλάδα.
Η διαπραγμάτευση κράτησε έως τις 8 Αυγούστου του 1953. Τότε υπεγράφη η  περίφημη συμφωνία του Λονδίνου για τα Εξωτερικά Χρέη της Γερμανίας  - γνωστή ως London Agreement on German External Debts.  Ηταν η συμφωνία που προέβλεπε «κούρεμα» του γερμανικού χρέους κατά 60% και αποπληρωμή του, με ρήτρα εμπορικού πλεονάσματος, σε 30 χρόνια.
Πρόκειται για την πιο ριζική και γενναιόδωρη διαγραφή χρέους που έχει γίνει ποτέ, καθώς πέραν του άμεσου κουρέματος στους όρους της αποπληρωμής μπήκε και ρήτρα εμπορικού πλεονάσματος: Η αποπληρωμή του εναπομείναντος χρέους θα γινόταν μόνον εάν η Γερμανία θα είχε εμπορικό πλεόνασμα και οι καταβολές δεν θα ξεπερνούσαν το 3% των εσόδων της από τις εξαγωγές. Εν ολίγοις, οι πιστωτές είχαν συμφέρον να αγοράζουν τα εξαγωγικά προϊόντα της χρεοκοπήμένης Γερμανίας για να πάρουν τα - μισά έστω - χρήματά τους πίσω.
Από την πλευρά της Ελλάδας την συμφωνία είχε υπογράψει ο τότε πρεσβευτής της χώρας στο Λονδίνο Λέων Μελάς και κυρώθηκε από την ελληνική Βουλή με νόμο.
Ηταν η κύρωση μιας συμφωνίας που απογείωσε την γερμανική εξαγωγική μηχανή και έδωσε στο Βερολίνο τη δυνατότητα, 64 χρόνια μετά, να κυριαρχεί στην Ευρώπη δια του δικαίου της - οικονομικής - πυγμής. Και να υπεραμύνεται μέχρις εσχάτων το προπολεμικού τιμωρητικού δόγματος έναντι των «απείθαρχων» του Νότου...

Δεν υπάρχουν σχόλια: