Μελαγχολικά γενέθλια του ευρώ

Γεώργιος ΔΕΛΑΣΤΙΚ

Απαρατήρητα σχεδόν πέρασαν τα δέκατα γενέθλια του ευρώ. Οι κυβερνήσεις όλων των χωρών που συναπαρτίζουν την Ευρωζώνη προσπάθησαν συνειδητά να κάνουν ό,τι περνούσε από το χέρι τους για να... ξεχάσουν οι πολίτες τους ότι τη νύχτα της Πρωτοχρονιάς του 2002, μέσα σε θεαματικά πανηγυρικό κλίμα και με εορταστικές εκδηλώσεις σε δώδεκα πρωτεύουσες, άρχιζε η κυκλοφορία των χαρτονομισμάτων και των κερμάτων του ευρώ και έπαυε η χρήση των εθνικών νομισμάτων. Το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα παρουσιαζόταν τότε ως σύμβολο ενός
τεράστιου άλματος στην πορεία της ολοκλήρωσης της ΕΕ και οι λαοί το υποστήριζαν με ενθουσιασμό.
Στα δέκα χρόνια που μεσολάβησαν όμως τα πράγματα άλλαξαν. Μεταβλήθηκαν και οι διαθέσεις των Ευρωπαίων πολιτών απέναντι στο κοινό νόμισμα - και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό που σε πολλές χώρες της Ευρωζώνης, αν γινόταν τώρα δημοψήφισμα υπέρ ή κατά του ευρώ, το αποτέλεσμα θα ήταν αρνητικό!
Λογικό και αναμενόμενο ίσως είναι να βλέπει κανείς τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» να δημοσιεύουν πρωτοσέλιδη ανάλυση με τίτλο «Στα 10 χρόνια του το ευρώ ξεθωριάζει ως ο μέγας ενοποιητής». Μπορεί κανείς να περιμένει από τους Αμερικανούς να ισχυρίζονται ότι «το πνεύμα που κυριαρχεί στην Ευρώπη σήμερα είναι παραίτηση μάλλον παρά θρίαμβος» και ότι «πολλοί φοβούνται πως αντί να ενώνει την ήπειρο, το ευρώ χρησιμεύει μόνο για να χώνει σφήνες ανάμεσα σε χώρες». Τα πράγματα όμως αλλάζουν όταν βλέπει κανείς μια ακραιφνώς φιλοευρωπαϊκή εφημερίδα όπως η γαλλική «Λε Μοντ» να κυκλοφορεί το πρωτοχρονιάτικο φύλλο της με κεντρικό πρωτοσέλιδο τίτλο «Δέκα χρόνια μετά τη δημιουργία του, το ευρώ παίζει την επιβίωσή του»! Μελαγχολική η διαπραγμάτευση του θέματος και στις εσωτερικές σελίδες. «Το ευρώ σύμβολο της απώλειας αγοραστικής δύναμης» ο εξάστηλος τίτλος ολοσέλιδης σχετικής ανάλυσης. «Θλιβερή επέτειος (σ.σ. τα δέκατα γενέθλια του ευρώ) τη στιγμή που η Ευρωζώνη διέρχεται την πιο μεγάλη οικονομική κρίση της νεαρής της ιστορίας» επισημαίνει η γαλλική εφημερίδα.
Εύκολα μπορεί κανείς να κατανοήσει τη δυσφορία απέναντι στο ευρώ που εκφράζουν πλέον πολίτες χωρών όπως η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία που έχουν τεθεί υπό το καθεστώς εξοντωτικών δημοσιονομικών Μνημονίων, που καταβαραθρώνουν βιαίως το βιοτικό επίπεδο του συνόλου σχεδόν του πληθυσμού τους και το γυρίζουν πολλές δεκαετίες πίσω. Είναι εντυπωσιακό όμως να λαμβάνει κανείς γνώση των αποτελεσμάτων σφυγμομέτρησης της γερμανικής κοινής γνώμης από το ινστιτούτο δημοσκοπήσεων Αλενσμπαχ, βάσει των οποίων τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων δεν έχουν εμπιστοσύνη στο ευρώ και τους λείπει το μάρκο.
Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι η γερμανική οικονομία από πλευράς στατιστικών στοιχείων έχει ωφεληθεί τα μέγιστα από την εισαγωγή του ευρώ ως κοινού νομίσματος. Από το 1990 ως το 1998 οι εξαγωγές της Γερμανίας προς τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ αυξάνονταν με ρυθμό 3% ετησίως. Από το 1999, οπότε εισήχθη το ευρώ σε λογιστική μορφή, ως το 2008 οι γερμανικές εξαγωγές προς τα άλλα κράτη της ΕΕ απογειώθηκαν: ο ετήσιος ρυθμός αύξησής τους τριπλασιάστηκε και έφτασε στο 9% τον χρόνο κατά μέσο όρο!
Το αποτέλεσμα είναι ότι σε αντίθεση με διάφορα κατά καιρούς ανεύθυνα λεγόμενα, ενώ το 1998 μόλις το 28% των γερμανικών εξαγωγών κατευθυνόταν σε χώρες της ΕΕ, το 2008 ξεπέρασε το 40%!
Μόνο που ενώ οι γερμανικές εξαγωγές αυξάνονταν αλματωδώς, οι μισθοί των Γερμανών εργαζομένων... απώλεσαν αγοραστική αξία με το ευρώ! «Οι γερμανικές επιχειρήσεις εξάγουν όλο και περισσότερο, αλλά η πραγματική αγοραστική ισχύς των Γερμανών μισθωτών πέφτει» ομολογεί η «Μοντ» και προσθέτει: «Την ώρα που η Ευρώπη θαυμάζει τις επιδόσεις της γερμανικής οικονομίας, το χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών Γερμανών δεν ήταν ποτέ τόσο βαθύ». Υπενθυμίζει μάλιστα τη θέση της γερμανικής Αριστεράς ότι «το ευρώ, αν υπήρξε καλό για τις επιχειρήσεις, είναι συνώνυμο σημαντικών θυσιών για τους μισθωτούς».
Τον τελευταίο χρόνο η όξυνση της κρίσης επέτρεψε στη Γερμανία να αναλάβει πολύ στενότερα τη διοίκηση των οικονομιών των χωρών της Ευρώπης, υπαγορεύοντας εκβιαστικά την ακολουθητέα πολιτική εξοντωτικής λιτότητας που επιθυμεί το Βερολίνο. Αυτό υπηρετεί φυσικά τους στόχους της γερμανικής ελίτ, αλλά κατά κανέναν τρόπο δεν αυξάνει την ελκτική δύναμη του ευρώ στα μάτια των ευρωπαϊκών λαών - ούτε καν του γερμανικού!
ΔΥΣΠΙΣΤΙΑ
Απειλή... παιδικής θνησιμότητας
ΨΥΧΡΗ είναι η εκτίμηση της «Φράνκ-φουρτερ Αλγκεμάιντε», μιας πολύ σοβαρής και σαφώς φιλοευρωπαϊκής συντηρητικής εφημερίδας: «Η νομισματική ένωση δεν έχει μπει ακόμη καν στην εφηβεία κι όμως έχει βυθιστεί στη χειρότερη κρίση της, κατά την ετυμηγορία των ειδικών και των πολιτικών» γράφει. «Οι Γερμανοί ποτέ δεν ενθουσιάστηκαν με την ιδέα εγκατάλειψης του μάρκου. Η εμπιστοσύνη τους όμως στο ευρώ έφτασε στο κατώτατο σημείο μετά από δύο χρόνια κρίσης, κατά τη διάρκεια των οποίων η μία «σύνοδος κορυφής για τη σωτηρία του ευρώ» ακολουθούσε την άλλη. Τα τρία τέταρτα των Γερμανών δυσπιστούν απέναντι στο ευρώ» τονίζει η εφημερίδα, προσθέτοντας ότι και όλοι οι πολίτες της ευρωζώνης «δεν είναι πλέον τόσο σίγουροι πόσο σταθερό είναι το ευρωπαϊκό νόμισμα».