ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ TΩΝ ΠΟΝΤΙΩΝ

Η συνείδηση της Ιστορίας θα μας απελευθερώσει


Άρθρο των Π. Κουρουμπλή, Στ. Π. Θεοδωρίδη* στην Αυγή της Κυριακής

 20 Μαΐου 2013

Η 19 Μαΐου, ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και κατ’ επέκταση η τύχη που επιφυλάχτηκε στους χριστιανικούς πληθυσμούς της Ανατολής, άρα και των Ρωμιών, κατά τη διαδικασία μετάβασης από την, θρησκευτικής βάσης, Οθωμανική Αυτοκρατορία στο τουρκικό εθνικό κράτος, έτυχε και τυγχάνει μεγάλης ιδεολογικής και πολιτικής χρήσης σε πολλά επίπεδα του δημόσιου διαλόγου.





Η επιφανειακή προσέγγιση αυτού του θέματος συνοδευόμενη ενίοτε από ειρωνική στάση στις εκδηλώσεις της ζωντανής μνήμης, φαντάζει ως φοβική αντίδραση απέναντι στην αναπτυσσόμενη τα τελευταία χρόνια εθνικιστική ρητορική για το θέμα αυτό. Η άρνηση προσέγγισης των ιστορικών γεγονότων με ψύχραιμο μάτι ή ο κατά περίπτωση κατακερματισμός τους που ενίοτε επιχειρείται συντελεί στην υποβάθμισή τους δεν βοηθά την αλήθεια και αφήνει ελεύθερο χώρο στις εθνικιστικές απόψεις, που επιχειρούν να εισχωρήσουν σε θέματα ιστορικής μνήμης.
Έτσι στην καλύτερη περίπτωση φτάνουν σε ένα ισοζύγιο αίματος, εξισώνοντας εγκλήματα πολέμου που διέπραξε ο ελληνικός στρατός στη Μικρά Ασία με το προδιαγεγραμμένο από το 1908 έγκλημα των Τούρκων εθνικιστών, μιλιταριστών κατά της ανθρωπότητας αυτό της γενοκτονίας όχι μόνον των Ελλήνων της Ανατολής αλλά και των Αρμενίων και Ασσυροχαλδαίων.
Οι δικοί μας Τούρκοι
Αντίθετα με ό,τι συμβαίνει στην Ελλάδα, στην Τουρκία μεγάλη μερίδα της τουρκικής προοδευτικής διανόησης, διαπραγματευόμενη το τελικό στάδιο μετάβασης από την πολυεθνική ισλαμική Οθωμανική Αυτοκρατορία στην εποχή του έθνους κράτους, θα αντιμετωπίσει με ενιαίο τρόπο τις διώξεις των μη μουσουλμανικών πληθυσμών χρησιμοποιώντας τους όρους «εθνοκάθαρση» και «γενοκτονία».
Ο Fikret Baskaya, από τους διανοούμενους που έχουν υποστεί τις περισσότερες διώξεις στην Τουρκία, μας λέει: «…Η Ιστορία, όταν γράφεται από τους κυρίαρχους παραγνωρίζει εντελώς την τύχη και το πεπρωμένο αυτών που έμειναν κάτω απ’ τα συντρίμμια. Προφανώς, όταν η Ιστορία γράφεται απ’ αυτούς που καταστρέφουν, δεν υπάρχει λόγος να αναφερθεί το δράμα των θυμάτων που καταπλακώθηκαν απ’ τα συντρίμμια. Η επίσημη Ιστορία αγνόησε ότι αυτοί που καταστράφηκαν ήταν οι αρχαιότεροι με τις πιο βαθιές ρίζες, λαοί...» .
Η Pervin Erbil, κοινωνική ανθρωπολόγος ερευνήτρια (στα ελληνικά έχει κυκλοφορήσει το βιβλίο της «Η Νιόβη θρηνούσε για τη Μικρά Ασία» ) υποστηρίζει ότι: «…Η περίοδος μεταξύ των ετών 1914-1924 αποτελεί τον πιο τραγικό και μεγάλο κρίκο της αλυσίδας της εκκαθάρισης των Ρωμιών της Ανατολής.[ ...] Το οθωμανικό κράτος, μετά από αυτό το πραξικόπημα στις αρχές του 1913, ενστερνίστηκε την πολιτική επιλογή της εκκαθάρισης όχι μόνο των Ρωμιών αλλά και όλων των μη μουσουλμανικών πληθυσμών, και εφάρμοσε αυτήν την πολιτική χωρίς κανέναν οίκτο και με μεθόδους άκρατης βίας.[ ...] Στην πλευρά αυτή της θάλασσας δεν είναι αρκετά γνωστές οι διαστάσεις της κοινωνικής τραγωδίας και τα επακόλουθά της, που προέκυψαν κατά την εφαρμογή αυτής της κρατικά οργανωμένης πολιτικής της εκκαθάρισης [...] Οι επιχειρήσεις εκκαθάρισης δεν μπορούν να θεωρηθούν πράξη εκδίκησης, αφού ξεκίνησαν τουλάχιστον πέντε χρόνια από την απόβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη. Εξάλλου η εκκαθάριση είναι μέσα στο πρόγραμμα του κομιτάτου “Ένωση και Πρόοδος”... ».
Ο Mehmet Akyol, στο άρθρο του με τίτλο «Τα χρόνια 1915-1923 είναι της Εθνοκάθαρσης», σημειώνει: «…Στα χρόνια του πολέμου η πολιτική αυτή της Εθνοκάθαρσης μετατράπηκε σε επίσημη πολιτική εκτοπισμών. Η απόφαση της 24 Απριλίου 1915 για την εξόντωση των Αρμενίων ήταν μια κυβερνητική απόφαση.[ ...] Το 1916 υπήρξε μια δεύτερη απόφαση εκτοπισμών κατά των Ρωμιών και τα υπάρχοντα και οι περιουσίες τους διετέθησαν στον έλεγχο των “Επιτροπών Εγκαταλειμμένων περιουσιών”. Επίσημα φαινόταν σαν μια απόφαση εκτοπισμού ενώ στην πραγματικότητα ήταν μια πράξη εθνοκάθαρσης. [...] Με τέτοιες μεθόδους εθνοκαθάρσεων και με βάση την άρνηση της εθνικής ύπαρξης λαών εγκαθιδρύθηκε το νέο τουρκικό κράτος.
Ο Taner Akçam, ιστορικός στο τμήμα Ιστορίας του Πανεπιστημίου Clark Μασαχουσέτης, στη μελέτη του “Οι εκτοπίσεις και οι σφαγές των Ελλήνων του 1913-1914: Πρόβα για τη Γενοκτονία των Αρμενίων” , μας πληροφορεί ότι: «Όλες οι διαθέσιμες οθωμανικές πηγές καταδεικνύουν μια αδιαμφισβήτητη αλήθεια: πριν από τον πόλεμο, η Επιτροπή Ένωσης και Προόδου (ΕΕΠ), αφού πρώτα σχεδίασε και έθεσε σε εφαρμογή ένα σχέδιο με στόχο την με δικά τους λόγια ‘απελευθέρωση από τα μη τουρκικά στοιχεία’ της περιοχής του Αιγαίου, στη συνέχεια, και με πρόσχημα τον πόλεμο, επεξέτειναν το εν λόγω σχέδιο ώστε να περιλαμβάνει ολόκληρη την Ανατολία».
Ο Recep Marasli, στο άρθρο του «Ο μύθος του Τουρκικού Εθνικοαπελευθερωτικού Πολέμου» αναρωτιέται: … «Όλη αυτή η διαδικασία πώς μπορεί να επονομαστεί ως “Τουρκικός Εθνικοαπελευθερωτικός Αγώνας” χωρίς να χρησιμοποιηθούν οι έννοιες ‘εθνοκάθαρση’, ‘εξορία’, ‘γενοκτονία’, ‘αφομοίωση’ και ‘εθνο-καταπίεση’: Η υπό συζήτηση διαδικασία, αν και μπορεί να συμπεριλαμβάνει έναν ‘εθνικό αγώνα’, αυτή δεν περιείχε καθόλου αντι-ιμπεριαλιστικό και ούτε έναν προοδευτικό δημοκρατικό χαρακτήρα».
Η συγγραφέας Sibel Özbudun, πραγματευόμενη το ζήτημα της αρπαγής των περιουσιών των χριστιανικών πληθυσμών την περίοδο 1914-1923: «…Είναι προφανές ότι στα θεμέλια του ρεπουμπλικανικού καθεστώτος βρίσκεται η ‘Μεγάλη Καταστροφή΄.[....] Όμως, μέσα σ’ αυτήν τη διαδικασία υπάρχει και κάτι άλλο που πρέπει να βγει στην επιφάνεια. Κατ’ εμέ στη Γενοκτονία ή στη Μεγάλη Καταστροφή υπάρχει κάτι πιο σημαντικό από τον αριθμό των νεκρών… Η αιτία που πρέπει να αποκαλυφθεί αυτή η αλήθεια είναι η άπειρη έκταση της λήθης και της καταραμένης σιωπής. Αυτό το καθήκον μπορούν να το αναλάβουν και να το διεκπεραιώσουν αυτοί που δεν έκλεψαν ούτε μια μπουκιά από τους μη μουσουλμάνους, που είναι οι φτωχοί Τούρκοι και Κούρδοι. Το μόνο ατόπημα που αυτοί έχουν κάνει είναι ότι έχουν πέσει θύματα της σοβινιστικής προπαγάνδας κατά της αναγνώρισης της Γενοκτονίας. Με άλλα λόγια το καθήκον αυτό μπορούν να το κάνουν ‘ αυτοί που δεν έχουν τίποτα να χάσουν εκτός από τις αλυσίδες τους’» .
Για την αληθινή φιλία των λαών
Πανανθρώπινες αξίες, όπως η ειρήνη και η φιλία των λαών, δεν μπορεί παρά να στηρίζονται σε αλήθειες και, όπως βλέπουμε από τις παραπάνω τοποθετήσεις των προοδευτικών Τούρκων διανοουμένων, αυτό είναι σήμερα δυνατό. Αν και πέρασε ένας περίπου αιώνας από τότε και το υπέροχο μωσαϊκό των λαών της Ανατολής βρίσκεται, οριστικά πια, κάτω από τα συντρίμμια των σπιτιών, των σχολείων και των θεάτρων του, η άρνηση της Ιστορίας δεν σημαίνει ότι δεν υπήρξε η Ιστορία.
Ένας λόγος παραπάνω που ο καθ’ ύλην αρμόδιος διεθνής ακαδημαϊκός θεσμός που ασχολείται αποκλειστικά με το έγκλημα της Γενοκτονίας όπως ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο, η Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονιών (International Association of Genocide Scholars ή IAGS) αναγνώρισε τον Δεκέμβριο 2007 επίσημα τη γενοκτονία των Ελλήνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (Ποντίων, Ιώνων, Ανατολικοθρακών κ.ά.), μαζί με τη γενοκτονία των Αρμενίων και των Ασσυρίων, και εξέδωσε το εξής ψήφισμα:
«ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι η άρνηση μιας γενοκτονίας αναγνωρίζεται παγκοίνως ως το έσχατο στάδιο γενοκτονίας, που εξασφαλίζει την ατιμωρησία για τους δράστες της γενοκτονίας, και ευαπόδεικτα προετοιμάζει το έδαφος για τις μελλοντικές γενοκτονίες, ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι η οθωμανική γενοκτονία εναντίον των μειονοτικών πληθυσμών κατά τη διάρκεια και μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο παρουσιάζεται συνήθως ως γενοκτονία εναντίον μόνο των Αρμενίων, με λίγη αναγνώριση των ποιοτικά παρόμοιων γενοκτονιών, εναντίον άλλων χριστιανικών μειονοτήτων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΤΑΙ πως είναι πεποίθηση της Διεθνούς Ένωσης των Μελετητών Γενοκτονιών ότι η Οθωμανική εκστρατεία εναντίον των χριστιανικών μειονοτήτων της αυτοκρατορίας, μεταξύ των ετών 1914 και 1923, συνιστούν γενοκτονία εναντίον των Αρμενίων, Ασσυρίων, Ποντίων και των Ελλήνων της Ανατολίας. ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΤΑΙ η Ένωση να ζητήσει από την κυβέρνηση της Τουρκίας να αναγνωρίσει τις γενοκτονίες εναντίον αυτών των πληθυσμών, να ζητήσει επίσημα συγγνώμη, και να λάβει τα κατάλληλα και σημαντικά μέτρα προς την αποκατάσταση (μη επανάληψη) ».
*
Ο Παναγιώτης Κουρουμπλής,
είναι βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ και
ο Στέργιος Π. Θεοδωρίδης είναι ερευνητής
Δημοσίευση: ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ- 19.05.2013

About these ads