Πολύ μιλάνε για την ασφάλεια των καταθέσεων … Μήπως υπάρχει λόγος;

 

Σύμφωνα με ένα σοφό γνωμικό: Δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά. Τον τελευταίο καιρό συνέχεια το EUROGROUP ασχολείται με το θέμα και προσπαθεί να ετοιμάσει νομοθεσία για τον χειρισμό των τραπεζικών διασώσεων και για το ποιός θα επιβαρύνεται με το κόστος τους.
Σύμφωνα με τις τελευταίες διαρροές πριν από τον ESM θα έχουν προηγηθεί κατά σειρά μέτοχοι, δανειστές, μη εξασφαλισμένοι ομολογιούχοι, καταθέτες με κεφάλαια άνω των 100.000 ευρώ, καταθέτες κάτω του ορίου αυτού με αποζημίωση τους μέσω των μηχανισμών ασφάλισης καταθέσεων της χώρας και φορολογούμενοι του κράτους.
Στο σημείο αυτό έχω μερικές απορίες.
1. Γιατί χρειάζονται νέα νομοθεσία και μάλιστα με ισχύ μετά το 2015;
2. Γιατί προσπαθούν να επαναλάβουν ρυθμίσεις που υπάρχουν ήδη στα υφιστάμενα συστήματα ασφάλισης καταθέσεων;
3. Γιατί ποτέ σε καμία διάσωση ευρωπαϊκής ή ελληνικής τράπεζας δεν εφαρμόστηκε το υφιστάμενο σύστημα ασφάλισης καταθέσεων;
Tα ερωτήματα δεν είναι ρητορικά. Οι απαντήσεις χαρτογραφούν το πρόβλημα.
Το 2015 είναι μια χρονιά ορόσημο. Θα έχουν προηγηθεί οι Ευρωεκλογές του Ιουνίου 2014 και η ευρωπαϊκή Επιτροπή θα έχει άλλη ηγεσία και άλλα μέλη. Ο σημερινός πρόεδρος του Eurogroup θα αποχωρεί λόγω λήξεως της θητείας του και τα υφιστάμενα προγράμματα διασώσεων θα έχουν εκταμιευθεί πλήρως.
Θα υπάρχει τότε ένα άλλο πρόβλημα.
Τα ομόλογα του EFSF που έχουν δοθεί για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα λήγουν και κάποιος θα πρέπει να τα πληρώσει. Αυτός ο κάποιος όμως δεν θα υπάρχει τότε. Θα τον διαδεχθεί ο μηχανισμός του ΕSM με μόνα διαθέσιμα 60 δις ευρώ για όλη την Ευρώπη.
Ο μηχανισμός προβλέπεται ότι θα μπορεί να απαιτεί τα κεφάλαια που χρειάζεται από τις κυβερνήσεις, αλλά οι κυβερνήσεις πως θα συλλέγουν τα ποσά αυτά; θα επιβάλλουν νέους φόρους; Δεν νομίζω πως είναι εφικτό.
Στο δεύτερο ερώτημα νομίζω ότι η απάντηση έχει να κάνει με την Κύπρο. Η Κύπρος είχε αρκετούς μεγάλους καταθέτες που ανήκαν σε χώρες μη μέλη της ζώνης του ευρώ. Σε αυτούς επιβλήθηκε μία μη προβλεπόμενη από την τότε νομοθεσία λύση. Δεν εφαρμόσθηκε η αποζημίωση τους μέσω του συστήματος ασφάλισης καταθέσεων της Κύπρου. Αυτό έγινε γιατί δεν κηρύχθηκε επίσημα χρεοκοπία κάποιας τράπεζας, ούτε του κράτους της Κύπρου. Αν κηρυσσόταν χρεοκοπία της Λαικής ή της τράπεζας Κύπρου θα αποκτούσαν αντίστοιχο πρόβλημα και οι θυγατρικές τους στην Ελλάδα, στην Αγγλία και στην Ρωσία.
Αυτό έπρεπε να αποφευχθεί και έτσι μεθοδεύτηκε με την σύμπραξη του EUROGROUP η ψήφιση νόμων από την Κυπριακή Βουλή με αναδρομική ισχύ, που παραβιάζουν πολλά από τα ισχύοντα δικαιώματα των ευρωπαίων πολιτών πχ των Άγγλων, των Ελλήνων και των Ρώσων. Καταπατήθηκαν βάρβαρα το δικαίωμα στην ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων, το δικαίωμα στην προστασία της περιουσίας, το δικαίωμα στην πρόσβαση στην ευρωπαϊκή έννομη τάξη και στους διεθνώς παραδεδεγμένους κανόνες διεθνούς δικαίου.
Στο υφιστάμενο καθεστώς ασφάλισης καταθέσεων δεν προβλέπεται αποζημίωση πέραν των 100.000 ευρώ, αλλά οι θιγόμενοι διατηρούν το δικαίωμα να αποζημιωθούν δικαστικά από την περιουσία της χρεοκοπημένης τράπεζας ως καταθέτες. Δεν υπάρχει νόμιμα η δυνατότητα να χαρακτηρισθούν επενδυτές λόγω του ύψους των καταθέσεων τους. Επενδυτές μπορούν να χαρακτηρισθούν μόνο όσοι έλαβαν προσυμβατικά την πληροφόρηση που προβλέπει η ευρωπαϊκή τραπεζική οδηγία MIFID. H πληροφόρηση αυτή προβλέπεται να είναι έγγραφη, λεπτομερής και ενυπόγραφη.
Έχουν υπογράψει τέτοια συμβατικά κείμενα οι Έλληνες, οι Άγγλοι ή οι Ρώσοι μεγαλοκαταθέτες; Δεν το νομίζω…
Δεν παραβιάζει το δικαίωμα προστασίας της περιουσίας των Ελλήνων μετόχων η πώληση των Κυπριακών υποκαταστημάτων στην Ελλάδα;
Αποκτήθηκαν με καταβολή κάποιου εύλογου ανταλλάγματος οι μετοχές τους στις κυπριακές τράπεζες;
Πώς έγινε μεταβίβαση ανώνυμης τραπεζικής εταιρείας χωρίς να αποκτηθούν οι υφιστάμενες μετοχές της;
Δεν τηρήθηκαν ούτε τα προσχήματα, καθώς η διοίκηση της τράπεζας Κύπρου ήταν παραιτημένη την εποχή εκείνη, το καταβληθέν συνολικό τίμημα ήταν μικρότερο από την χρηματιστηριακή αξία των πωληθέντων τραπεζών και μάλιστα χωρίς να υπολογισθεί η αξία της Ελληνικής τράπεζας.
Για όλα αυτά θα χρειασθεί να γνωματεύσουν προσεχώς διεθνή και αλλοδαπά δικαστήρια και μάλιστα εφαρμόζοντας το Αγγλικό δίκαιο που τηρείται ομοιόμορφα και στην Κύπρο. Συνεπώς για να αποφευχθούν οι νόμιμες συνέπειες οι ανεύθυνοι του EUROGROUP επιδιώκουν να νομοθετήσουν μεταγενέστερα την κάλυψη τους για τις παρανομίες που διέπραξαν εν γνώσει τους.
Στο τελευταίο ερώτημα μου γιατί δεν εφαρμόστηκαν τα υφιστάμενα συστήματα ασφάλισης καταθέσεων σε καμμία ευρωπαική διάσωση , η απάντηση είναι το κόστος. Το κόστος ψυχολογικά είναι αβάστακτο, καθώς χάνεται η αίσθηση ασφάλειας των καταθέσεων γενικότερα. Επιπλέον σε μία τέτοια περίπτωση οι δανειολήπτες των υπό κατάρρευση τραπεζών θα πανηγύριζαν και θα σταματούσαν να εξυπηρετούν τα δάνεια τους. Η πραγματοποίηση του ασφαλιστικού ενδεχόμενου μίας τραπεζικής πτώχευσης θα ανέβαζε για όλους το κόστος ασφαλιστικής κάλυψης.
Τα επιτόκια της ΕΚΤ θα έπρεπε να αυξηθούν αντίστοιχα, καθώς ενδέχεται και η ίδια να επιβαρυνόταν για την χρηματοδότηση της στις τράπεζες που θα κατέρρεαν.
Το κόστος της ΕΚΤ από την Κυπριακή διάσωση, αν δεν την αναλάμβανε το Κυπριακό κράτος, θα ήταν πάνω από 9 δις ευρώ.
Η ΕΚΤ έχει καταβεβλημένο κεφάλαιο μόλις 7,5 δις ευρώ…
Θα αναγκαζόταν είτε να τυπώσει ευρώ, είτε να ζητήσει από όλους τους ευρωπαίους έκτακτη ενίσχυση των κεφαλαίων της.
Υπάρχει όμως και ένας άλλος λόγος.
Τα συστήματα ασφάλισης καταθέσεων έχουν την δυνατότητα να αποζημιώσουν με σχηματισμένα κεφάλαια (που συνήθως δεν επαρκούν), με δανεισμένα κεφάλαια από το κράτος ή άλλους φορείς ή με ΟΜΟΛΟΓΑ έκδοσης τους. Τα ομόλογα αυτά όμως θα έπρεπε κάποιος να τα εγγυηθεί και να τα πληρώσει. Θα ήταν νόμιμο χρήμα και θα αύξανε την νομισματική κυκλοφορία, χωρίς όμως και να εξασφάλιζε τραπεζική ρευστότητα στην οικονομία.
Τα ευρωομόλογα θα έμπαιναν αναγκαστικά τότε στο τραπέζι των συζητήσεων και αυτό δε θα άρεσε με τίποτα στην ΜΕΡΚΕΛ και τους ομοίους της.
Τελειώνοντας θα ήθελα να σας αναφέρω ότι σύντομα η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αντιμετωπίσει στο μέλλον τραπεζικά προβλήματα και μάλιστα στη Γερμανία. Η εμπειρία της κρίσης του 1929 υποδεικνύει ότι τα τραπεζικά προβλήματα ξεκινούν μεν από τις ευαίσθητες οικονομίες πχ την Γερμανία που είδε τις τράπεζες της να κλείνουν από τις 13 Ιουλίου έως τις 19 Αυγούστου του 1931, αλλά στη συνέχεια η κρίση μετατοπίζεται και στις ισχυρότερες οικονομίες πχ στην Αγγλία από τις 26 Αυγούστου έως και τις 21 Σεπτεμβρίου του 1931, οπότε και αναγκάστηκε να αποσυρθεί από τον κανόνα των σταθερών ισοτιμιών με το χρυσό.
Το σημερινό ανάλογο θα ήταν η διάσπαση της ζώνης του ευρώ με διαφορετικές ισοτιμίες του ανά χώρα ή ακόμη και επιστροφή σε εθνικά νομίσματα.
Για το τέλος σας αφήνω το πιο ωραίο:
Aν υποθέσουμε ότι τελικά οι συζητούμενες ρυθμίσεις γίνουν τελικά νόμος η πρώτη χώρα στην οποία θα εφαρμοσθούν θα είναι είτε η Αγγλία, είτε η Γερμανία.
Στην μεν Αγγλία θα επιλύσουν το πρόβλημα του δυσανάλογου μεγάλου μεγέθους του τραπεζικού της συστήματος σε σχέση με το εθνικό της εισόδημα (κοινό πρόβλημα με την Κύπρο) στο ασφαλές όμως περιβάλλον που θα ορίζεται από πλήρως κρατικοποιημένο τραπεζικό σύστημα και το υφιστάμενο εθνικό νόμισμα, ενώ στην Γερμανία θα προκύψει κατ’ απαίτηση των Αμερικανών , όταν ζητηθεί η ανακεφαλαιοποίηση τηςDEUTSHE BANK για να είναι επαρκής και με βάση τους απλούς δείκτες μόχλευσης και όχι μόνο με τα οριζόμενα στην Βασιλεία ΙΙΙ.
Η DEUTSCHE BANK είναι παγκοσμιοποιημένη τράπεζα και αν προκύψουν τέτοιες απαιτήσεις θα πρέπει να συμμορφωθεί ή να αποσυρθεί. Μπορεί όμως να αποσυρθεί με κάποια τρις ευρώ έκθεση σε παράγωγα;
Διαβάστε την γνώμη του αρμόδιου αντιπροέδρου του FEDERAL DEPOSIT INSURANCE CORP:
WASHINGTON: Federal Deposit Insurance Corp Vice Chairman Thomas Hoenig has called Deutsche Bank’s capital levels “horrible” and that it is the worst on a list of global banks based on one measurement of leverage ratios. Hoenig said the Basel III accord allow lenders to appear well-capitalised. But using a tougher leverage ratio measurement the picture for banks such as Deutsche Bank is very different. reuters
Και ένα πρόσφατο άρθρο, όπου η DEUTSCHE BANK φιγουράρει στην 4η χειρότερη θέση από πλευράς μέτρησης επάρκειας κεφαλαίων μετά την CREDIIT AGRICOLE, NATIXIS (Γαλλία), CREDIT SUISSE (EΛΒΕΤΙΑ).
http://goo.gl/1HWTP
Καταλάβατε τώρα γιατί έχουν λυσσάξει τελευταία οι Γάλλοι με τους Γερμανούς και ειδικότερα με τον E. BARROSO που ασχολείται με το θέμα της “προστασίας των καταθέσεων”?
Οι πιο παρατηρητικοί μπορεί να εξετάσετε την λίστα ως το τέλος για να δείτε και τις ελληνικές ουρές του προβλήματος…

RAMNOUSIA