Μαύρα χάλια σε διαγωνισμούς του Δήμου Θεσσαλονίκης. Ώρα εισαγγελέα.

Δήμος Θεσσαλονίκης: «Δύσοσμοι» διαγωνισμοί στην καθαριότητα

Εντολή για εσωτερικό έλεγχο έδωσε ο Γιάννης Μπουτάρης – Τινάζονται στον αέρα διαγωνισμοί εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ.

Το αυτοτελές τμήμα εσωτερικού ελέγχου του δήμου Θεσσαλονίκης θα κληθεί κατόπιν εντολής του Γιάννη Μπουτάρη να δώσει απαντήσεις για την ύπαρξη ή μη δόλου ή για τις πιθανές άλλες αιτίες που οδήγησαν σε σοβαρότατες εμπλοκές σε διαγωνισμούς της διεύθυνσης Ανακύκλωσης και Διαχείρισης Αστικών Απορριμμάτων.
Διαγωνισμοί εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ, που ανατέθηκαν σε μία συγκεκριμένη εταιρεία, επί της ουσίας τινάζονται στον αέρα μετά την έκδοση πράξεων της επιτρόπου του ελεγκτικού συνεδρίου, οι οποίες αποτελούν κόλαφο. Με τις πράξεις αυτές η πάρεδρος διαπιστώνει μείζονες παρατυπίες σε όλα τα στάδια των διαδικασιών που ακολουθήθηκαν, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων παραβάσεις ουσιωδών όρων των διακηρύξεων κατά τη διενέργεια των διαγωνισμών αλλά και απουσία ποιοτικής και ποσοτικής επιμέτρησης των εργασιών που εν τέλει εκτελέστηκαν από τον ιδιώτη.
Το κουβάρι των αποκαλύψεων σχετικά με τους διαγωνισμούς της καθαριότητας άρχισε να ξετυλίγεται στο πλαίσιο συνεδριάσεων της οικονομικής επιτροπής του δήμου Θεσσαλονίκης από εκπροσώπους του συνδυασμού του Σταύρου Καλαφάτη αλλά ακόμη και από στελέχη της διοικούσας δημοτικής παράταξης.
Οι εξελίξεις στο πεδίο της διερεύνησης της υπόθεσης αλλά και σε πολιτικό επίπεδο δρομολογήθηκαν κατά τις τελευταίες δύο συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο των οποίων ο εκπρόσωπος της παράταξης της μείζονος αντιπολίτευσης Μάκης Κυριζίδης αποκάλυψε τρεις πράξεις, με τις οποίες η πάρεδρος του ελεγκτικού συνεδρίου απέρριψε ως αθεώρητα χρηματικά εντάλματα που είχαν εκδοθεί από τις οικονομικές υπηρεσίες του δήμου Θεσσαλονίκης για την πληρωμή της εταιρείας που εμπλέκεται στους δύο επίμαχους διαγωνισμούς.
Επίκειται ΕΔΕ
Χωρίς περιστροφές ο Γιάννης Μπουτάρης ανακοίνωσε από το βήμα του δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης ότι έδωσε εντολή για τη διενέργεια εσωτερικού ελέγχου, ώστε να μην υπάρχουν σκιές. Μάλιστα σε επικοινωνία που είχε με την επίτροπο του ελεγκτικού συνεδρίου ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης τη διαβεβαίωσε πως θα προχωρήσει ακόμη και στη διενέργεια ένορκης διοικητικής εξέτασης, εάν στο στάδιο του εσωτερικού ελέγχου προκύψει οτιδήποτε μεμπτό.
Ο Γιάννης Μπουτάρης ξεκαθάρισε σε όλους τους τόνους ότι η διαλεύκανση αυτής της υπόθεσης αποτελεί προτεραιότητα για το δήμο, ενώ φάνηκε να δείχνει προς την πλευρά των δημοτικών υπαλλήλων που απαρτίζουν τις επιτροπές των διαγωνισμών, λέγοντας ότι κατά την άποψή του σε αυτές θα έπρεπε να συμμετέχουν ένας δικηγόρος, ένας εκπρόσωπος του τεχνικού επιμελητηρίου και ένας ανώτατος διοικητικός υπάλληλος και όχι εργαζόμενοι που είναι πολύ πιθανό “να μην ξέρουν να κάνουν αυτή τη δουλειά”.
“Όλα στο φως” είναι το μήνυμα που έστειλε και ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων, Περιβάλλοντος και Καθαριότητας Θανάσης Παππάς, ο οποίος, σε μία προσπάθεια “να διατηρηθεί μία εικόνα πλήρους φερεγγυότητας”, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, έδωσε εντολή να παγώσουν άλλοι δύο εν εξελίξει διαγωνισμοί του δήμου Θεσσαλονίκης, στους οποίους επίσης εμπλέκεται η ίδια εταιρεία.
Χωρίς άδεια από το 2009!
Η πρώτη σοβαρή εμπλοκή την οποία διαπίστωσε έπειτα από έλεγχό της η πάρεδρος του ελεγκτικού συνεδρίου αφορά διαγωνισμό του δήμου Θεσσαλονίκης, προϋπολογισμού 240.000 ευρώ, για την επισκευή 961 κάδων απορριμμάτων.
Η επίτροπος του ελεγκτικού συνεδρίου διαπίστωσε “παραβάσεις ουσιωδών όρων της διακήρυξης, που καθιστούν άκυρη τη διαγωνιστική διαδικασία”, και αρνήθηκε να εγκρίνει ένταλμα πληρωμής της αναδόχου εταιρείας, ύψους 31.106,70 ευρώ.
Μεταξύ άλλων στην πράξη που εξέδωσε η πάρεδρος επισημαίνει ότι η ανάδοχος εταιρεία δεν προσκόμισε το σώμα της άδειας λειτουργίας της ούτε κατά τη διενέργεια του διαγωνισμού ούτε κατά την εκτέλεση της σύμβασης, παρότι η υποχρέωση αυτή προβλέπεται και μάλιστα επί ποινή αποκλεισμού στη διακήρυξη που εκδόθηκε από το δήμο Θεσσαλονίκης. Πληθώρα ερωτημάτων προκαλεί το γεγονός ότι η δεύτερη εταιρεία που είχε συμμετάσχει στον ίδιο διαγωνισμό απορρίφθηκε στο στάδιο των τεχνικών προσφορών. “με την αιτιολογία μεταξύ άλλων ότι δεν προσκόμισε άδεια λειτουργίας εγκαταστάσεων”.
Όπως επισημαίνεται από την επίτροπο του ελεγκτικού συνεδρίου, η εταιρεία που τελικά ανέλαβε την επισκευή των κάδων απορριμμάτων του δήμου Θεσσαλονίκης προσκόμισε κατά τη διενέργεια του διαγωνισμού αντί της ίδιας της άδειας λειτουργίας, ως όφειλε, υπεύθυνη δήλωση με τα στοιχεία αυτής.
Μάλιστα για το θέμα αυτό η πάρεδρος επανήλθε με δεύτερη πράξη της, στην οποία τονίζει ότι η άδεια λειτουργίας την οποία επικαλείται η ανάδοχος εταιρεία στην υπεύθυνη δήλωσή της έχει ανακληθεί ήδη από το 2009! Όπως προσθέτει μάλιστα, η εταιρεία αυτή απευθύνθηκε στις αρμόδιες υπηρεσίες για τη θεώρηση της υπεύθυνης δήλωσης έναρξης λειτουργίας μετά τη δημοσίευση της προκήρυξης του διαγωνισμού. “Στο διάστημα από τις 22.12.2009, οπότε ανακλήθηκε η άδεια, μέχρι τις 19.06.2014, που θεωρήθηκε η υπεύθυνη δήλωση έναρξης λειτουργίας επαγγελματικού εργαστηρίου, η αρμόδια υπηρεσία δεν προέβη σε επανέκδοση της ανακληθείσας άδειας”, υπογραμμίζει η πάρεδρος, ξεκαθαρίζοντας ότι η επίμαχη εταιρεία “δεν κατείχε νόμιμη άδεια λειτουργίας ή νόμιμο απαλλακτικό κατά τη χρονική διάρκεια διενέργειας του διαγωνισμού”.
Κανένας έλεγχος
Παράλληλα στις δύο πράξεις τις οποίες εξέδωσε για το διαγωνισμό που αφορά τις επισκευές των κάδων απορριμμάτων η επίτροπος του ελεγκτικού συνεδρίου διαπιστώνει πλήρη απουσία ελέγχου, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να πιστοποιηθεί με ασφάλεια το εύρος των εργασιών που εκτελέστηκαν.
“Στα από 14.11.2014 και 22.12.2014 πρωτότυπα πρωτόκολλα ο αριθμός που δηλώνει την ποσότητα των κάδων προς επισκευή που παρελήφθησαν από τον ανάδοχο έχει υποστεί αλλαγές, χωρίς να υπογράφεται αρμοδίως και να επεξηγείται ο λόγος της αλλαγής αυτής”, σημειώνει η επίτροπος του ελεγκτικού συνεδρίου.
Στην αρχική πράξη που είχε εκδώσει, αιτιολογώντας την απόφασή της να μην εγκρίνει την καταβολή των 31.106,70 ευρώ, η πάρεδρος είχε επισημάνει ότι “η παραλαβή των εργασιών της σύμβασης δεν έγινε σύμφωνα με όσα ορίζονται στη διακήρυξη”.
Πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με όσα διαπίστωσε η επίτροπος: “Κατά την παραλαβή των κάδων δεν υπάρχουν τα ακριβή στοιχεία για τον αριθμό σειράς επισκευής και μόνον από το τιμολόγιο γίνεται αντιληπτό ότι πρόκειται για 150 επισκευασμένους κάδους γενικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μη διαπιστώνεται η ανά κάδο εκτελούμενη εργασία με τη διαδικασία της ταυτοποίησης”. Εξάλλου δεν προσκομίστηκαν εγγύηση καλής λειτουργίας ούτε δικαιολογητικά για την ποιοτική και ποσοτική επιμέτρηση των εργασιών, ενώ και οι προβλεπόμενοι έλεγχοι για την αντοχή των κάδων “βεβαιώθηκαν εκ των υστέρων από την αρμόδια υπηρεσία του δήμου και όχι κατά την παράδοση και παραλαβή τους”.
Εμπλοκή με τα κοντέινερ
Ανάλογη εμπλοκή προέκυψε και με δεύτερο διαγωνισμό της διεύθυνσης Ανακύκλωσης και Διαχείρισης Αστικών Απορριμμάτων, ο οποίος ήταν προϋπολογισμού 224.721 ευρώ και αφορούσε την επισκευή κοντέινερ μεταφοράς απορριμμάτων σε εξωτερικά συνεργεία.
Τα προβλήματα προέκυψαν, όταν η πάρεδρος επέστρεψε ως αθεώρητο χρηματικό ένταλμα πληρωμής ποσού 52.368,48 ευρώ, που εκδόθηκε με δικαιούχο την ίδια εταιρεία που είχε κερδίσει το διαγωνισμό και για τις επισκευές των κάδων απορριμμάτων.
Και στην περίπτωση αυτή η πάρεδρος κάνει λόγο για ακυρότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας, υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων ότι “δεν αποδεικνύεται πως ο φορέας κατείχε νόμιμη άδεια λειτουργίας κατά τη διενέργεια του διαγωνισμού” και ότι “η παραλαβή των εργασιών της σύμβασης δεν έγινε σύμφωνα με όσα ορίζονται στη διακήρυξη”.
Πάγωμα στις διαδικασίες
Μετά τις πράξεις που εξέδωσε η πάρεδρος του ελεγκτικού συνεδρίου, η δημοτική αρχή, όπως γνωστοποίησε ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων, Περιβάλλοντος και Καθαριότητας αποφάσισε να παγώσει άλλους δύο εν εξελίξει διαγωνισμούς, στους οποίους εμπλέκεται η ίδια εταιρεία.
Η διοίκηση σύμφωνα με τον κ. Παππά έχει ζητήσει να γίνει εκ νέου έλεγχος των τυπικών δικαιολογητικών που προσκομίστηκαν από την εταιρεία στις καινούργιες διαγωνιστικές διαδικασίες. Παράλληλα έχει απευθυνθεί στη νομική υπηρεσία του δήμου Θεσσαλονίκης, καλώντας την να γνωμοδοτήσει εάν οι πράξεις που εκδόθηκαν από την πάρεδρο του ελεγκτικού συνεδρίου για τους δύο παλαιότερους διαγωνισμούς καθιστούν απαγορευτική την υπογραφή συμβάσεων με την εμπλεκόμενη εταιρεία για την ανάθεση νέων έργων.
Η επίμαχη εταιρεία κέρδισε διαγωνισμό για την εκτέλεση έργων επισκευής σε πρέσες της καθαριότητας, ο οποίος όμως πάγωσε μετά τις τελευταίες εξελίξεις. Η δεύτερη διαδικασία που τέθηκε στον πάγο με απόφαση της διοίκησης του δήμου Θεσσαλονίκης είναι αρκετά πιο περίπλοκη και αφορά την επισκευή σαρώθρων και πολυμηχανημάτων, προϋπολογισμού 282.900 ευρώ.
Ο διαγωνισμός για τα σάρωθρα δεν ανατέθηκε στην εταιρεία που είχε εμπλοκές στις παλαιότερες διαδικασίες (αυτή αξιολογήθηκε στη δεύτερη θέση) αλλά σε μία άλλη εταιρεία. Ωστόσο μετά την κατακύρωση του αποτελέσματος η εταιρεία που κέρδισε το διαγωνισμό αποφάσισε να αποσυρθεί, ζητώντας με έγγραφο που απηύθυνε προς τη διεύθυνση Ανακύκλωσης και Διαχείρισης Αστικών Απορριμμάτων την εκχώρηση της σύμβασης. Με τη διαδικασία της εκχώρησης λοιπόν και οι επισκευές στα σάρωθρα θα περνούσαν εν τέλει στην εταιρεία που εμπλέκεται στις υποθέσεις για τις οποίες εξελίσσεται εσωτερικός έλεγχος στο δήμο Θεσσαλονίκης. Μάλιστα το δημοτικό συμβούλιο αρχικά είχε εγκρίνει την εκχώρηση, αλλά μετά τις τελευταίες αποκαλύψεις προχώρησε στην ανάκληση της αρχικής απόφασής του. Και για το θέμα αυτό η δημοτική αρχή έχει απευθυνθεί στη νομική υπηρεσία του δήμου Θεσσαλονίκης, ενώ σκοπεύει να καλέσει τον ανάδοχο να εξηγήσει ποιοι είναι οι ακριβείς λόγοι για τους οποίους επιθυμεί την εκχώρηση της σύμβασης.
Καταγγέλλουν υπερτιμολογήσεις
Έντονα απασχόλησε το τελευταίο διάστημα συνεδριάσεις της οικονομικής επιτροπής του δήμου Θεσσαλονίκης και η υπόθεση που αφορά διαγωνισμό για την προμήθεια ανοιχτών σκαφών αποκομιδής απορριμμάτων μεγάλης χωρητικότητας, στην οποία επίσης εμπλέκεται η επίμαχη εταιρεία.
Το πρόβλημα που επισημάνθηκε από αρκετά στελέχη της οικονομικής επιτροπής έχει να κάνει με τον ενδεικτικό προϋπολογισμό που προσδιορίστηκε από το τμήμα Μελετών και Σχεδιασμού Συστημάτων Καθαριότητας. Ειδικότερα η ενδεικτική τιμή μονάδος για τις ανοιχτές σκάφες αποκομιδής απορριμμάτων, που θα ήταν χωρητικότητας 7 κ.μ., προσδιορίστηκε στο ύψος των 4.500 ευρώ, ενώ βάσει στοιχείων που προσκομίστηκαν στην οικονομική επιτροπή άλλοι δήμοι της χώρας είχαν προχωρήσει σε ανάλογες διαδικασίες με πολύ χαμηλότερες τιμές. Ενδεικτικά, σύμφωνα με όσα παρουσιάστηκαν σε συνεδρίαση της οικονομικής επιτροπής του δήμου Θεσσαλονίκης, ο δήμος Ηράκλειας Σερρών μέσα στο καλοκαίρι είχε προχωρήσει στην ανάθεση ανάλογης προμήθειας με τιμή μονάδας στα 1.220 ευρώ.
Μπροστά στα δεδομένα που παρουσιάστηκαν τα μέλη της οικονομικής επιτροπής του δήμου Θεσσαλονίκης αποφάσισαν να ματαιώσουν το αποτέλεσμα του συγκεκριμένου διαγωνισμού, στον οποίο επίσης εμπλέκεται η ίδια εταιρεία. Η απόφαση της οικονομικής επιτροπής ωστόσο κρίθηκε άκυρη έπειτα από προσφυγή της εταιρείας στην αποκεντρωμένη διοίκηση Μακεδονίας-Θράκης. Τα μέλη της οικονομικής επιτροπής εμφανίζονται αποφασισμένα να μπλοκάρουν εκ νέου τη διαδικασία, προσφεύγοντας με τη σειρά τους κατά της ακυρωτικής απόφασης που εκδόθηκε από την αποκεντρωμένη διοίκηση Μακεδονίας-Θράκης.
Βαρβάρα Ζούκα / «Θεσσαλονίκη» 12 Οκτωβρίου 2015