«Ο πολιτισμός δεν είναι βιτρίνα, είναι προϊόν ψυχής και κάματου…»

Ο Σταμάτης Κραουνάκης γράφει για τον «Ημεροδρόμο»


Καλήμερα Ημεροδρόμε μου.
Είχαμε θανάτους και βροχές.
Είπα να πιάσω γαϊτάνι με τα θέατρα. Άλλα που κλείνουν, άλλα που την παλεύουν μόνα τους και σ΄ άλλα, πιασμένοι οι καλλιτέχνες στις δαγκάνες ιδρυματικών διαχειρίσεων και πολυσουπερμάρκετ της τέχνης.
Καίμε λεφτά και κατεβάζουμε ΕΣΠΑ. Εσπαντρίγιες ,πούλιες μουσελίνες αφιερώματα μπαναλαρία και ορφάνια!
Κρατικά ομοίως.
ΔΗΠΕΘΕ που δηπεθαίνουν στο έλεος των ξεδοντιασμένων δήμων.
Κάνω μνεία πρώτα στο «οδού Κυκλάδων», που την παλεύει η Ειρήνη Λεβίδη, στο σπίτι του Βογιατζή, μ΄ ένα πρόγραμμα εξαιρετικό, …αγώνας.
Το θέατρο δεν είναι σωματείο, τουλάχιστον όχι μόνο. Είναι θυσιαστήριο βασικά.
Θα ξαναεπικαλεστώ το κείμενο του φίλου μου του Μανιάτη στα «Νέα», στο πως οι δαγκάνες των ιδρυμάτων κλειδώνουν την καλλιτεχνική έκφραση, δεν την ελευθερώνουν.
Δείτε πως ιδρυματοποιήθηκε η τέχνη γύρω γύρω και τι αυτόνομο απέμεινε…..
Είναι η γνωστή άλλωστε η φράση, που είπε διευθύνων σύμβουλος, που ανέβαζε Μπρεχτ στο οίκημα του, στη σκηνοθέτιδα (νέα και ταλαντούχα), που το σκηνοθετούσε: «Αυτό το μεγάλο μονόλογο του κομμουνιστή, του Γερμανού, δεν το σφάζουμε λιγάκι;»!
Οι ομάδες κάνουν τη δουλίτσα, τα σουπερμάρκετ της τέχνης δεν την κάνουν, ούτε τα εθνικοκρατικά δυστυχώς.
Ο Βούρος πούχει κάνει καταπληκτική δουλιά, απάνω στη Θεσσαλονίκη, έχει συνέχεια σκοντάμματα με τα λεφτά από το ΥΠΠΟ. Άσε που κι εκεί, κούφια η ώρα, έχουμε και κάτι φλασιές…Ο Χριστός και η Παναγία, Ημεροδρόμε μου.
Στο Εθνικό, τείνει να προσαρτηθεί υποκατάστημα παλαιών σίριαλ του Αντέννα, για νάρχονται τα πούλμαν. Και το ΚΘΒΕ , «Αλεξάντερ δε γκρεητ», ροκ όπερα, ….μαζοχισμός σχεδόν.
Η ΕΛΘΕΑ άλλαξε αφεντικά, πολλά ακούγονται, κι΄ ανεβάζονται κατεβάζονται, ότι νάναι…
Ο Καζάκος μόνος του, ο Παπαγεωργίου με την μεγαλύτερη Ελληνίδα ηθοποιό την Πρωτοψάλτη μόνος του, ο Αντωνίου μόνος του…
Μιλάω με τον Διαλεγμένο στο τηλέφωνο, μου λέει «έχω καινούργιο έργο, δεν έχω… Λευτέρη».
Ο Καταλειφός σε άλλη χώρα, ως η σημαντικότερη φυσιογνωμία της γενιάς του.
Η Μάγια Λυμπεροπούλου, η Ράνια Οικονομίδου, η Πιττακή, ο Αρμένης, ο Παπαβασιλείου, αλλά κι ο Μαστοράκης.
Έλεος πια! Πόσο χρονών πρέπει να γίνουμε; Θα “πρεπε, με συγχωρείτε, νάναι καλλιτέχνες επιδοτούμενοι από την Πολιτεία, ή τώρα που η Πολιτεία έχει άλλες «υποτίθεται προτεραιότητες», να χρηματοδοτούνται «υποχρεωτικά» από το ιδιωτικό κεφάλαιο, μη χέσω… Υποχρεωτικά, αντί να τρώει φοροαπαλλαγές, να υποχρεώνεται να πληρώνει! Με υποχρέωση να διδάσκουν οι σημαντικοί καλλιτέχνες νεώτερους, να ομιλούν κείμενα μεγάλα, να μην έχουν αγωνία να προσληφθούν από κανένα σουπερμάρκετ που καίει χρήμα, πλυντήριο. Σόρι κιόλας…
Είναι κάπως ιδιωτικά αυτά που λέγω σήμερα, αλλά βαρέθηκα πια τις παραστάσεις των 30 προβών, τους αδιάβαστους τηλεοπτικούς φωστήρες, τα εργάκια του κώλου…Να είναι στην σιωπή σχεδόν, οι Έλληνες συγγραφείς, συγγραφείς λέμε ,όχι ατακαδόροι της τηλεόρασης!
Βαρέθηκα και τα σάιτ που «αγαπούν»το θέατρο και οι ιδιοκτήτες τους έχουν άλλη εταιρεία, που συμβουλεύει τα θέατρα και τους κάνει και «πι αρ»… τρομάρ, για να τους τα γιομίσει! Πληρώνεται γι αυτό και, αντί πινακίου φακής, βάζει και παιδιά από τη δημοσιογραφία να γράφουν καλά γι αυτά που πληρώνεται…Και τέλος, ειλικρινά, δεν έχει η πίκρα. Και, το χειρότερο, το καλό το κυνηγάμε με το ντουφέκι…
Γίνεται η «Γκόλφω», δουλειά έρευνας, ποιητική αθάνατη, υψηλών προδιαγραφών, του Καραθάνου (τι ευτυχία που τον έχουμε), ένα εξαιρετικό πανκ διάβασμα με μια Φωτοπούλου που μας τσάκισε για χρόνια!
Αρχίζει το «κόπι- πέιστ»!
Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει οπωσδήποτε ν΄ ανέβουν όλα τα κωμειδύλλια. Δεν είναι το ίδιο καλά όλα, τα κωμειδύλλια τα γαμημένα, δεν είναι σύμβολα… Λέμε τώρα.
Αλλά επειδή διαβάζω ότι εκπονούνται προγράμματα για τον πολιτισμό. Να συντονίσω κάπως μια σκέψη,  οτι ο πολιτισμός δεν είναι βιτρίνα,  είναι προϊόν ψυχής και κάματου και μελέτης και διαβάσματος και βυθίσματος σε ουσία.
Τα άλλα είναι μίμηση, δηλαδή μαϊμού. Καλή κι η μαϊμού, να δέσει τη ζώνη να τουρλιάζει τον κώλο και να κάνει τη θεά…
Το «γιουτιούμπ» είναι γεμάτο. Βάζω τα παιδιά μου κι ακούνε τη Λαμπέτη, την Παξινού, βλέπουνε τον Τσάρλι Τσάπλιν, πως διανέμεται η ατάκα, πως φορτώνει η ενέργεια. Τα μεγάλα,… τη Ζαβιτσιάνου.
Τα μεγάλα,… τις μεγάλες εικόνες. Ακόμα κι ο Ηλιόπουλος με τη Βλαχοπούλου στο «Φωνάζει ο κλέφτης» πχ., ακόμα κι ο Σακελλάριος στην Αλίκη. Ήταν όλα αλλιώς…
Έμαθα ο Μπέζος φυσάει. Μιλώντας μαζί του προχτές, η ψυχή του μίλαγε για τον Λογοθετίδη. Έτσι είναι οι σοβαροί, έρευνα κι από την… αρχή. Δεν υπάρχει αυτονόητο.
Και πάνω απ όλα, αυτή τη στιγμή είμαστε στην κόλαση! Δεν μπορούμε ν ανεβάζουμε πορδές, δεν μπορούμε να ταυτιζόμαστε με το ανούσιο.
Κι απ την άλλη, για να μη φανώ και μονόπλευρος, δεν έχουμε μεγάλους περφόρμερς να σηκώσουν την ατάκα ψηλά… Μαρίνο… γιοκ, δεν έχουμε Χάρρυ Κλυν, δεν έχουμε Ψάλτη, δεν εχουμε Πανοπούλου…
Δεν έχουμε, παρά κάτι στανταπκομεντάδες της συμφοράς, πλην εξαιρέσεων (αγαπημένε μου Γεννατά!), με γλώσσα ανάπηρη και καθημαγμένη και, κατά βάσιν, επιτρεπόμενους συστημικά. Κουτουλιά,… κανείς.
Και το Λάκη, που θυσιάζεται ματαίως στην τηλοψία, όταν μπορεί να γράψει και να παίξει τον μονόλογο του πνιγμένου στο «Ήταν ένα μικρο καράβι»…
Δε με χαλάει πούγινε η μπουζουκλερί το θέατρο. Πως θα παραμείνει θέατρο μ΄ ενδιαφέρει. Γιατί όσο και καλός άνθρωπας νάναι ο Παπαθεοχάρης, δεν είναι του θεάτρου. Πρέπει να πάρει σκούπα, για να την ακούσει…
Χτες βράδυ, μέχρι αργά, στο γκαραζάκι του «Κακογιάννη», την ώρα που πήγαμε να πάρουμε τ αυτοκίνητα μας, ξεμείναμε με μια γυναίκα που εκτιμώ, τη σπουδαιοτάτη ηθοποιό μας, τη Λυδία Κονιόρδου, που άρχισε στα υπόγεια μια σύνθεση, με κείμενα Γιώργου Χειμωνά, κάθε Δευτερότριτο. Σε σκηνοθεσία ενός πιτσιρικά επίσης, του Κωνσταντίνου Χατζή (έχουμε δει δουλίτσα του, είναι καλός).
Φεύγοντας, όπως άνοιξε η πόρτα του γκαράζ και βγήκαμε στην υγρή Πειραιώς, σκέφτηκα ότι αφού δυο άνθρωποι της τέχνης, με αναγνωρισμένο έργο, ξημερώνονται σ ένα γκαράζ, για να καταλήξουν ότι, όπου υπάρχει ένας γερός ηθοποιός με μια φωτιά στο χέρι του, όλα μπορεί να ξαναγεννηθούν, Ο.Κ.
Και κάτι ακόμα. Σε μια φάση, που εχουμε τρία σφαγεία γύρω γύρω, και εμείς παριστάνοντας την πισίνα της αποτυχημένης κρίσης, με την πιο λαομίσητη κυβέρνηση διεθνώς, δουλιά της τέχνης δεν είναι να σερβίρει δεύτερο χέρι βουτύρατα μπαγιάτικα, πριμοδοτημένων ξενοδοχείων, και προτηγανισμένο μπέικον με τηλεοπτικές ατάκες.
Το πήρα μονόπατα σήμερα. Σόρι!
Αυτά, δεν έχω άλλα.
Φιλί
Σ.
ΥΓ1  Το κείμενο της Έλενας Πατρικίου, φίλης μου και κόρης του σπουδαίου ποιητή μας, που κρίνει τη διαβούλευση του Σύριζα για τον Πολιτισμό, με βρίσκει σύμφωνο, αλλά κρίνω ότι όταν ανήκεις στην κεντρική επιτροπή ενός κόμματος, πριν το βγάλεις στον αέρα, έχεις δώσει τη μάχη σου μέσα, έχεις διαχωρίσει τη θέση σου. Αν δεν εισακουστείς , την κάνεις με πλαϊνά και μετά το διατυπώνεις δημόσια… Λέμε τώρα.
Απ΄ την άλλη, η μικροκριτική που ακολουθεί, από τους κομματικούς με θλίβει ακόμα περισσότερο
ΥΓ2  Όταν τα κόμματα ανακατεύονται με τον πολιτισμό… «φοβούμαι σ΄ αδερφάκι μου και λιβανιές μυρίζεις…»
Κι΄ αυτό, με το Λευτέρη
Πηγή: imerodromos.gr